فرهنگ تشکر و قدردانی؛ کلماتی کوچک، اثری بزرگ

به گزارش صدای امروز نیوز / «ممنونم.»
شاید ساده‌ترین جمله‌ای باشد که در طول روز می‌گوییم یا می‌شنویم. اما همین کلمه کوتاه، در دل خود احترامی دارد که می‌تواند یک روز سخت را روشن‌تر کند. در دنیای پرشتاب امروز، فرهنگ تشکر و قدردانی، بیش از همیشه به چشم می‌آید؛ چون کمتر شده، اما هر جا که هست، همچنان می‌درخشد.

شاید به‌نظر بیاید که قدردانی، تنها مخصوص موقعیت‌های بزرگ است؛ وقتی کسی برایمان کاری مهم انجام می‌دهد یا در شرایط سختی کنارمان می‌ماند. اما واقعیت این است که بخش عمده‌ی تشکر، در لحظات بسیار کوچک و روزمره شکل می‌گیرد. وقتی راننده اتوبوس را بابت توقف به‌موقع تحسین می‌کنیم، وقتی از فروشنده مغازه سر کوچه بابت خوش‌رویی‌اش سپاسگزار می‌شویم، وقتی به همکارمان می‌گوییم «ممنون که صبر کردی»، همان‌جا فرهنگ تشکر زنده می‌شود.

خانم دکتر زهره باقری، روانشناس اجتماعی، می‌گوید: «قدردانی فقط نشانه ادب نیست؛ باعث ایجاد پیوند عاطفی در جامعه هم می‌شود. مغز انسان به‌طور طبیعی به سمت توجه به تهدیدها تمایل دارد، اما تشکر کردن، مغز را به سمت امنیت، همکاری و آرامش سوق می‌دهد.»

در بعضی از فرهنگ‌های سنتی ایرانی، تشکر به‌صورت‌های زیبایی بیان می‌شد: «الهی خیر ببینی»، «سایه‌ت کم نشه»، «دستت درد نکنه»، «خدا پشت و پناهت». این جملات نشان می‌دادند که قدردانی نه فقط از سر ادب، که از دل می‌آمد. حتی امروز هم، این جمله‌ها می‌توانند بخشی از گرمای انسانی روابط‌مان باشند.

در مدارس، آموزش تشکر به کودکان می‌تواند بخشی از تربیت اجتماعی باشد. کودکی که یاد می‌گیرد از معلم خود بابت توضیح یک سوال تشکر کند، یا از همکلاسی‌اش به‌خاطر قرض دادن مداد، احتمالاً بزرگسالی خواهد شد که در روابط کاری، خانوادگی و اجتماعی خود نیز با همین نگاه قدردان پیش می‌رود.

قدردانی فقط کلمات نیست؛ گاهی یک پیام کوتاه بعد از مهمانی، یک لبخند گرم، یک دست‌خط ساده در یک کارت کوچک، یا حتی یک نگاه احترام‌آمیز می‌تواند معنای قدردانی را منتقل کند. جالب است که در بسیاری از شرکت‌های موفق دنیا، فرهنگ سازمانی مبتنی بر تشویق و قدردانی، یکی از اصلی‌ترین دلایل حفظ کارکنان و رضایت شغلی آن‌هاست.

اما شاید مهم‌ترین شکل تشکر، آنی باشد که به چشم نمی‌آید. وقتی در دل‌مان، کسی را دعا می‌کنیم، وقتی با عمل‌مان نشان می‌دهیم که کار خوبش بی‌جواب نمانده، وقتی بدون نیاز به دیده‌شدن، پاسخ لطفی را با مهربانی می‌دهیم، آن‌جاست که فرهنگ تشکر، به بخشی از شخصیت ما تبدیل شده.

شاید دنیا به همین لطف‌های کوچک زنده مانده باشد. به یک «ممنون» ساده، یک «خسته نباشید» گرم، و یک نگاه که بگوید: «دیدمت، قدردانت هستم.»

نویسنده: علی‌رضا محسنی